ຄ່ຽນ

1. ລະຫັດ: LT0737
2. ຊື່ລາວ: ຄ່ຽນ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Shorea henryana Pierre ex Laness
4. ຕະກຸນ: DIPTEROCARPACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ (Trade names): DARK RED MERANTI (MY), LIGHT RED MERANTI (MY), KHIEN (LA).
   Common names:
6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຜັດປ່ຽນໃບລຳຕົ້ນຊື່ຕຼົງສູງເຖິງ 30-40 ມ, ປຸ້ມໃບເປັນຮູບມົນ, ມີເຮືອນຍອດມົນບໍ່ສະໝໍ່າສະເໝີ. ກິ່ງ-ງ່າ ມີຂົນແຂງປົກຫຸ້ມທົ່ວໆໄປ. ໃບ: ເປັນຮູບໄຂ່-ຮູບຫອກ ຫລື ຮອບຂະໜານ, ຫຼັງໃບມີຂົນຍາວເປັນຈຸ້ມໆ ຫຼືື ບໍ່ມີຂົນ, ກົກໃບມົນ , ປາຍໃບສ້ວຍມູມແຫຼມ, ກ້ານໃບມີຂົນຍາວ. ຫູໃບຕົກລົ່ນໄວ. ດອກ: ຈັດເປັນພວງສັບສົນ, ກ້ານ ພວງດອກເປັນລ່ຽມເລັກນ້ອຍມີຂົນຫ່າງໆ ແລະ ດອກມີກ້ານສັ້ນ, ກີບດອກຕິດກັນ, ມີຂົນຍາວອອກສີຂາວ. ເກສອນຈໍານວນ 22-30. ການອອກດອກ: ເດືອນຕຸລາ-ເດືືອນທັນວາ. ໝາກ ເປັນຮູບໄຂ່, ປີກໝາກປີກໃຫຍ່ 3 ປີກ ມີກ່າງແລບໆ ຢ່າງດົກໜາຕາມລວງຂວາງ, ປີກນ້ອຍ 2 ປີກ. ການອອກໝາກ: ເດືືອນພະຈິກ-ເດືອນມັງກອນ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ມອກໄມ້ມີສີນໍ້າຕານອ່ອນໆ ປົນເຫຼືອງ ແກນໄມ້ມີມີສີເທົາປົນເຫລືອງ ເມືີ່ອແຫ້ງມີສີນໍ້າຕານເຂັ້ມຂຶ້ນ ເນື້ອໄມ້ຂ້ອນຂ້າງລະອຽດ ແລະ ກ້ຽງດີ ສະໝໍ່າສະເໝີ ເປັນໄມ້ສ້ຽນຫາສ້ຽນສົນເລັກນ້ອຍ. ຈຸລັງ Vessels ມີຂະ     ໜາດປານກາງ ມີຈໍານວນຫລາຍກະຈາຍແບບ Diffuse porous wood, ຮຽງຕົວແບບ Solitary ແລະ radial multiple. ຈຸລັງ Parenchyma ຮຽງຕົວແບບ Paratracheal scanty, ຈຸລັງ Rays ມີລັກສະນະ Uniseriate rays 1-7.

7. ການນໍາໃຊ້: ເປັນໄມ້ເນື້ື້ອແຂງ, ເພິ່ນນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງປະເພດເສົາເພືື່ອຮັບນໍ້າໜັກ, ໃຊ້ເຮັດເຮືອ ແລະ ເຄືື່ອງໃຊ້ປະເພດລໍ້, ຂົວ.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ເພິ່ນມັກພົບເຫັນຕົ້ນໄມ້ຊະນິດນີ້ຢູ່ປ່າດິບແລ້ງ, ປ່າໂຄກ ຢູ່ດິນແກມຊາຍຫລາຍ ແລະ ມີຫີນປູນປະສົມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ພົບເຫັນຢູ່ ປະເທດມຽນມາ, ໄທ, ພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ, ແຫຼມມາລເຊຍ. ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່: ບໍລິຄໍາໄຊ, ຈໍາປາສັກ ແລະ ອັດຕະປື.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ II ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນ En ຂອງ Red list of IUCN.
11. ໝາຍເຫດ: ປີກໝາກປີກໃຫຍ່ 3 ປີກ ມີກ່າງແລບໆ ຢ່າງດົກໜາຕາມລວງຂວາງ, ປີກນ້ອຍ 2 ປີກ.
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

ພືດຕຕະກຸນໄມ້ຍາງຂອງລາວ, ສາດສະດາຈານ ບົວໄຂຄອນ ສະແຫວງສຶກສາ, ສາດສະດາຈານ ຊູນ ວີດານ, 1997

Forest Research Institute Malasia, (2019). Equivalent Timber Name in Asian.

https://padme.rbge.org.uk/laos/list/Dipterocarpaceae/Shorea

http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Shorea+henryana

การจำแนกไม้ woods-identification – ดาวน์โหลดหนังสือ | 51-100 หน้า | PubHTML5