ແປກສອງຍອຍ

1. ລະຫັດ: LT0643
2. ຊື່ລາວ: ໄມ້ແປກສອງຍອຍ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Pinus merkusii & de Vriese
4. ຕະກຸນ: PINACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ: PEAK SONG BAI (LA), MERKUS’S PINE (TH), MINDORO PINE (PH,TH), SRAL (KH), SUMATRAN PINE (TH), TINYU (MM), TUSAM (ID), TWO NEEDLED PINE (TH)
6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ໄມ້ແປກສອງຍອຍ ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດໃຫຍ່, ສູງເຖິງ 50 ມ. ລຳຕົ້ນ ຊື່, ເຮືອນຍອດຮູບທໍ່ກົມ, ມີຢາງ. ເປືອກ ນອກໜາ, ເປືອຕົ້ນອ່ອນ ສີແດງ, ເປືອກຕົ້ນແກ່ ສີນໍ້າຕານເຂັ້ມ ຫຼື ສີດຳ, ແຕກເປັນຮ່ອງເລີກຕາມທາງຍາວຂອງລຳຕົ້ນ, ເປືອກໃນ ສີ ນໍ້າຕານແດງ. ໃບ ຮູບເຂັມ ອອກເປັນຈຸ້ມ ແຕ່ລະຈຸ້ມ ມີ 2 ໃບຍ່ອຍ, ເຊິ່ງລວມກັນເປັນກຸ່ມ ແຕ່ລະກຸ່ມມີກາບຫຸ້ມກຸ່ມໃບສີແດງ, ລຽງໃບແບບວຽນສະຫລັບຮອບກິ່ງ (Spiral) ກຸ່ມໃບຈະໜາແໜ້ນບໍລິເວນປາຍກິ່ງ, ດ້ານໜ້າຕັດຂອງໃບຈະມີລັກສະນະເປັນຮູບເຄິ່ງວົງກົມ, ຈະມີປ່ອງອາກາດຢູ່ຕາມທັງສອງຫນ້າຂອງໃບ, ກາບຫຸ້ມໃບສີແດງ,  ໂຄນດອກ ໂຄນເພດຜູ້ ຍາວ 18-25 ມມ, ກວ້າງ 5 ມມ, ໂຄນເພດແມ່ຮູບໄຂ່ ຫຼື ຮູບຈວຍ. ແກ່ນ ຮູບໄຂ່, ແປ ແລະ ມີປີກບາງໆ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

 

ເນື້ອໄມ້ແປກສອງຍອຍ ມີສີນໍ້າຕານປົນເຫຼືອງ ຫຼື ສີນໍ້າຕານແກມສີຊົມພູ ສ້ຽນຊື່ ເນື້ອໄມ້ຂ້ອນຂ້າງຫຍາບຊາ, ມີລາຍສີເຂັ້ມກ່ວາສີພື້ນ, ໜຽວ ແລະ ອ່ອນ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Hand lens) ຂະໜາດ 10-15 ເທົ່າ ເປັນປະເພດໄມ້ໃບເຂັມ (Softwood) ບໍ່ມີພໍຣ໌ (Pore) ມີທໍ່ນໍ້າຢາງ (ນໍ້າມັນ) ເປັຈຸດຂາວໆກະຈາຍຢູ່ທົວໜ້າຕັດ ມີແຖບສີນໍ້າຕານ ຊຶ່ງເປັນກຸ່ມຂອງຈຸລັງ Trachieds ໃນເຂດເນື້ອໄມ້ທ້າຍລະດູ ຮຽງຕົວຂວາງເສັ້ນເຣ ຄ້າຍຄືວົງປີ, ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເຈນ ແລະ ບໍ່ສາມາດເຫັນ ພາເຣງຄິມາ.

7. ການນໍາໃຊ້: ເປັນເນື້ອໄມ້ອອ່ນ ແລະ ເບົາຖືກນໍາໃຊ້ເປັນໄມ້ທອ່ນ, ເຄື່ອງມື, ການກໍ່ສ້າງທົ່ວໄປ, ໄມ້ຂີດໄຟ ແລະ ເຈ້ຍເຮັດ, ເຮືອ, ເຮັດວົງກົບ, ສຳລັບຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍແລະເຕີບໂຕຊ້າມັນພະລິດແປກແດງ ແລະ ຖືກສົ່ງຂາຍຕາມຕະຫລາດທ້ອງຖິ່ນ, ເຮັດເຄື່ອງເຟີນີເຈີ, ເສົາໄຟຟ້າຊົ່ວຄາວ, ບາງເທື່ອໃຊ້ເຮັດຟືນດັງ, ຢາງເປັນວັດຖຸດິບສຳລັບໂຮງງານອດສະຫະກຳປຸງແຕ່ງ ເປັນຢາປົວພະຍາດ, ສີ, ສີເຄື່ອງພິມ, ນໍ້າຫອມ.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ໄມ້ແປກສອງຍອຍ ພົບເຫັນໃນເຂດພູພຽງ, ດິນເປັນກົດ, ດິນຕື້ນ, ປ່າໄມ້ໃບເຂັມ, ປ່າແປກລ້ວນ, ປ່າໄມ້ໃບເຂັມເຂດພູສູງ, ເປີ້ນພູ ແລະ ຮ່ອມພູເຂດສູງ, ຄວາມສູງຈາກລະດັບໜ້ານໍ້າທະເລ ແຕ່ 800-1200ມ ຫາຍາກ 500 ແລະ 2000 ມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ຈີນ, ມ້ຽນມາ, ໄທ, ອິນໂດເນເຊຍ, ມາເລເຊຍ, ຫວຽດນາມ, ກຳປູເຈຍ, ຟີລິນປິ່ນ ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່ ແຂວງ ຫຼວງນໍ້າທາ, ອຸດົມໄຊ, ຫຼວງພະບາງ ( ມ. ຈອມເພັດ) ຫົວພັນ, ຊຽງຂວາງ, ວຽງຈັນ (ພູເຂົາຄວາຍ), ບໍລິຄໍາໄຊ (ມ. ຄຳເກີດ), ຄໍາມ່ວນ (ມ. ນາກາຍ), ສະຫວັນນະເຂດ, ສາລະວັນ, ຈຳປາສັກ, ເຊກອງ ແລະ ອັດຕະປື.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ I ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ຍັງພົບ ເຫັນທົ່ວໄປ LC ຂອງ Red list of IUCN.
11. ໝາຍເຫດ: ໄມ້ແປກສອງໃບ ສາມາດຈໍາແນກໄດ້ງ່າຍ ໂດຍສັງເກດເບີ່ງໃບ ຈຸກໜຶ່ງມີສອງໃບຍ່ອຍ ເປືອກສີ ນໍ້າຕານເຂັ້ມ ຫຼື ດຳ, ເປືອກແກເປັນຮ່ອງເລີກຕາມທາງຍາວຂອງລໍາຕົ້ນ.
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, 2021. ຂໍ້ຕົກລົງ ວ່າດ້ວຍການກຳນົດບັນຊີໄມ້ I, II ແລະ III ສະບັບເລກ 0448/ກປ, ລົງວັນທີ 6 ເມສາ 2021.

Conifers of Vietnam

Gymnosperm of Laos

Hoang Van Sam, Khamseng Nanthavong, Keßler, P.J.A., 2004. Trees of Laos and Vietnam

https://padme.rbge.org.uk/laos/list/Pinaceae

https://www.iucnredlist.org/search?query=Pinus%20merkusii%20&searchType=species