ຈໍາປາປ່າ

1. ລະຫັດ: LT0559
2. ຊື່ລາວ: ຈໍາປາປ່າ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Magnolia champaca (L.) Baill. ex Pierre
4. ຕະກຸນ: MAGNOLIACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ: CHAM PA PA (LA)
6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ໄມ້ຈຳປາປ່າ ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຂຽວຕະຫຼອດຂະໜາດໃຫຍ່, ສູງເຖິງ 35 ມ. ລຳຕົ້ນ  ເປືອກນອກ ສີເຖົ່າອົມສີນໍ້າຕານອົມ, ເປືອກໃນ ສີຄີມຈືດ, ເມື່ອເຮົາຕັດ ຫລື ຖາກເປືອກຈະກາຍເປັນສີເຫຼືອງເຂັ້ມທັນທີ. ໃບ ເປັນໃບດ່ຽວ, ຈັບແບບຮຽງສະຫຼັບ, ຮູບໄຂ່ແຄບ, ປາຍໃບຮຽວ ຫຼື ແຫຼມ, ໂຄນໃບແຫຼມ ຫຼື ປູ້, ຂອບໃບລຽບ, ໃບອ່ອນມີຂົນລຽບ, ໃບແກ່ກ້ຽງ ຫຼື ມີຂົນກະຈາຍຫ່າງໆ ໂດຍສະເພາະເສັ້ນໃບເບື້ອງລຸ່ມ, ມີຫູໃບຂະໜາດໃຫຍ່ສີນໍ້າຕານ. ຊໍ່ດອກ ເປັນດອກດຽ່ວອອກຕາມງ່າມໃບ, ສີເຫຼືອງແກມສີສົ້ມ. ກາບດອກ ແລະ ກີບດອກ ມີ 8-12 ອັນ. ເກສອນຜູ້ ມີຈໍານວນຫຼາຍ. ເຕົ້າໄຂ່ ຈັບເທິງຖານດອກ. ໝາກ ຫ້ອຍເປັນພວງລວມກັບແບບຫລວມໆຢູ່ເທີງແກນ, ໝາກຍ່ອຍຮູບໄຂ່ ຫຼື ຂ້ອນຂ້າງກົມ. ແກ່ນ ສີສີແດງເຫຼື້ອມ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ມອກໄມ້ມີສີຂາວແກມເຫຼືອງ, ແກນໄມ້ສີນໍ້າຕານເຂັ້ມ ຫຼື ຂ້ອນຂ້າງດຳ, ຄວາມເຂັ້ມຂອງສີຈະເພີ່ມຂື້ນຕາມອາຍຸ ເມື່ອປະໄວ້ດົນເນື້ອໄມ້ມີສີນໍ້າຕານອອກແດງເຂັ້ມ, ສ້ຽນຊື່ ຫາສ້ຽນສົນເລັກນ້ອຍ ເນື້ອໄມ້ຂ້ອນຂ້າງບໍ່ລະອຽດ.

ເນື້ອໄມ້ຈຳປີປ່າແກນເຫຼືອງມີສີເຫຼືອງອ່ອນ ສ້ຽນຊື່ ຫຼື ສົນເລັກນ້ອຍ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15 ເທົ່າ ພໍຣ໌ (Pore) ເປັນແບບ ພໍຣ໌ດ່ຽວ (Solitary pore) ແລະ ຄູ່ 2-4 ຈຸລັງ (Multiple pore),  ແບບຂອງການຮຽງຕົວບໍ່ເດັ່ນຊັດ, ການກະຈາຍເປັນແບບກະຈັດກະຈາຍ (Diffuse porous), ພໍຣ໌ມີຂະໜາດປານກາງມີ Tylose, ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເຈນເປັນເສັ້ນຂະໜາດໃຫຍ່, ພາເຣງຄິມາ (Parenchyma) ແບບເປັນແຖບ Boundary.

7. ການນໍາໃຊ້: ມອກໄມ້ເປັນສີນໍ້າຕານຈືດ, ແກນໄມ້ເປັນສີ ສີນໍ້າຕານເຂັ້ມ ຫຼື ຂ້ອນຂ້າງດຳລາຍສວຍງາມ ແລະ ລະອຽດ. ນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງເຮືອນຊານ, ເຟີນີເຈີຕ່າງໆ ລະດັບດີ ຫຼື ແກະສະຫຼັກຕ່າງໆ.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ພົບເຫັນໃນປ່າດົງດິບເຂດສູງ, ທີ່ມີຄວາມສູງຈາກລະດັບໜ້ານໍ້າທະເລ 1000–2000 ມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ໄທ, ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່ ເມືອງຮ້ຽມ ແຂວງຫົວພັນ, ເມືອງຄູນ ແລະ ເມືອງໝອກ ແຂວງຊຽງຂວາງ.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ I ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນ LC ຂອງ Red list of IUCN. ໃນເມື່ອກ່ອນໄມ້ຈຳປີປ່າພົບເຫັນຫຼາຍ ແຕ່ໃນປັດຈຸບັນມີແນວໂນ້ມໜ້ອຍລົງຫຼາຍ ເນື່ອງຈາກວ່າໄມ້ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຖືກຕັດເພື່ອເອົາມາເຮັດການກໍ່ສ້າງເຮືອນ, ຄ້າຂາຍ ແລະ ພື້ນທີ່ຊະນິດນີ້ເກີດ ຖືກທຳລາຍເພື່ອກິດຈະກຳອື່ນເຊັ່ນ: ການກະສິກຳ, ກໍ່ສ້າງໂຄງລ່າງພື້ນຖານ.
11. ໝາຍເຫດ: ໄມ້ຈຳປີປ່າ ແມ່ນສາມາດຈໍາແນກໄດ້ງ່າຍ ໂດຍສັງເກດ ມີຫູໃບຂະໜາດໃຫຍ່ ມີຂົນສີນໍ້າຕານ ໂດຍສະເພາະປາຍຍອດອ່ອນ, ດອກສີຂາວ.
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, 2021. ຂໍ້ຕົກລົງ ວ່າດ້ວຍການກຳນົດບັນຊີໄມ້ I, II ແລະ III ສະບັບເລກ 0448/ກປ,

ລົງວັນທີ 6 ເມສາ 2021.

Simon Gardner and at all, 2000. A Field Guide to Forest Trees of Northern Thailand.

https://www.google.com/search?q=Magnolia+baillonii