ຮິ້ງຊໍາ

ລະຫັດ: LT0445
ຊື່ລາວ: ໄມ້ຮິ້ງຊໍາ, ຮິ້ງທາມ
ຊື່ວິທະຍາສາດ: Glyptostrobus pensilis (Staunton ex D.Don) K.Koch
ຕະກຸນ: CUPRESSACEAE
ຊື່ການຄ້າ: HING SAM (LA)
ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ໄມ້ຮິ້ງຊໍາ ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນ, ສູງເຖິງ 25 ມ. ລຳຕົ້ນ ຊື່, ເຮືອນຍອດຮູບຈວຍ, ສຳລັບຕົ້ນແກ່ງ່າ ຊີ້ໄປທຸກທິດ, . ເປືອກ ເປືອກນອກບາງ, ຕົກລົ່ນອອກເປັນ ແຊກໆບໍ່ສະໝ່ຳສະເໝີ, ສີນ້ຳຕານ ຫຼື ສີອອກແດງ; ເປືອກໃນ ມີສີບົວອົມສີແດງ. ໃບ ມີ 2 ປະເພດ ຈັບສະຫຼັບ ຫຼື ກ້ຽວວຽນ. ໃບ ຄ້າຍເກັດ ຈັບຕາມກິ່ງງ່ານ້ອຍ ແລະ ຕາມແໜງທີ່ມີໂຄນດອກ, ບໍ່ມີຈຸດເຊ່ືອມຕໍ່ກັບແຜ່ນໃບ ແລະ ເຫຼື່ອນເຕັງກັນ, ມີສັນເຫັນຈະແຈ້ງຢູ່ຕາມດ້ານຫຼັງຂອງໃບ, ມີປ່ອງອາກາດຈັດເປັນ ແຖວໆຢູ່ທັງສອງຂ້າງ. ໃບຄ້າຍຄືເຂັມ ຈັບຢູ່ຕາມຍອດໃໝ່ສັ້ນໆ ຊຶ່ງມີໃບປ່ຽນຕາມລະດູການ, ການຈັບແມ່ນແບບກ້ຽວວຽນ, ມີຮູບແຂບ ແລະ ບໍ່ມີຈຸດເຊ່ືອມຕໍ່ກັບແຜ່ນໃບ ຫຼື ເປັນຮູບກ່ຽວ ແລະ ປິ່ນອອກໄປຕາມທຸກທິດ. ໂຄນດອກ ດອກມີເພດແຍກ ພາຍໃນຕົ້ນດຽວ; ໂຄນດອກເພດແມ່ອອກດ່ຽວ, ຈັບຢູ່ປາຍ ຂອງງ່ານ້ອຍສັ້ນໆ; ໂຄນດອກເພດຜູ້ ອອກດ່ຽວ ແລະ ຈັບຢູ່ປາຍ, ຍາວ 3 ຫາ 5 ມມ. ໂຄນໝາກ ເປັນຮູບໝາກຂ່າງ ຫາ ຮູບໄຂ່ປີ້ນ, ມີເກັດໆ 20 ຫາ 25 ເກັດ , ຢູ່ຕາມແຄມຂອງເກັດເທິງ ແບ່ງເປັນແຊກໆຄ້າຍແຂ້ວ, ໂຄນໝາກແກ່ສີນ້ຳຕານ. ແກ່ນ ເປັນຮູບຂອບຂະໜານ, ແປ, 5 ຫາ 7 ມມ, ມີປີກດຽວ ບາງໆ.

ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ເນື້ອໄມ້ຮິ້ງຊໍາ ມີສີນໍ້າຕານເຂັ້ມ, ສ້ຽນຊື່, ເນື້ອໄມ້ລະອຽດ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15 ເທົ່າ ເປັນປະເພດໄມ້ໃບເຂັມ (Softwood) ບໍ່ມີພໍຣ໌ (Pore), ມີທໍ່ນໍ້າຢາງ (ນໍ້າມັນ) ເປັນຈຸດຂາວໆກະຈາຍຢູ່ທົ່ວໜ້າຕັດເຂດເນື້ອໄມ້ທ້າຍລະດູ, ມີແຖບສີນໍ້າຕານເຂັ້ມໆຂ້ອນຂ້າງແຄບ ຊຶ່ງເປັນກຸ່ມຂອງຈຸລັງ Trachieds ໃນເຂດເນື້ອໄມ້ທ້າຍລະດູຮຽງຕົວຂວາງເສັ້ນເຣ ຄ້າຍຄືວົງປີ ເຫັນໄດ້ຊັດເຈນ, ເສັ້ນ (Ray) ມີໜ້ອຍເຫັນບໍ່ຊັດເຈນ ແລະ ບໍ່ສາມາດເຫັນ ພາເຣງຄິມາ.

ການນໍາໃຊ້: ການນຳໃຊ້: ຢູ່ປະເທດຈີນ ສຳລັບຕົ້ນທີ່ລົ້ມແບບທຳມະຊາດ ມີການນຳໃຊ້ເຮັດເຮືອ ແລະ ເຮັດຂົວເພາະເປັນໄມ້ທົນທານຕໍ່ນ້ຳ. ນອກນັ້ນ ຍັງມີການປູກຢູ່ຕາມແຄມຮ່ອງນ້ຳ ເພ່ືອຮັກສາຄວາມສົມດູນໃນບ່ອນນັ້ນ, ມີສ່ວນໃນຄວາມເຊ່ືອຖືດ້ານເຟັງຊຸ້ຍ ເມ່ືອປູກແລ້ວຈະນຳໂຊກມາໃຫ້. ຢູ່ຫວຽດນາມ ມີການໃຊ້ປຸກສ້າງໃນທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ນຳໃຊ້ໃນວຽກງານຫັດຖະກຳ. ສຳລັບຢູ່ລາວ ການນຳໃຊ້ ຍັງບໍ່ເປັນທີ່ຮູ້ຈັກ
ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ໄມ້ຮິ້ງຊໍາ ເກີດຢູ່ບ່ອນຕ່ຳ ໃນເຂດຊຸ່ມ, ໃກ້ສາຍນ້ຳ; ຢູ່ຫວຽດນາມ ແລະ ລາວ ພົບຢູ່ລະດັບ 500 ເຖິງ 700 ມ; ຢູ່ຈີນ ພົບຢູ່ໃກ້ໆລະດັບນ້ຳທະເລ.
ການກະຈາຍພັນ: ປະເທດຈີນ, ພາກຕາວັນອອກສ່ຽງໃຕ້(ມີການປູກເປັນຕົ້ນຕໍ ), ຢູ່ຫວຽດນາມ (ພົບຢູ່ສອງຈຸດ) ແລະ ຢູ່ລາວ (ແຂວງຄຳມ່ວນ ).
ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ I ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນ CR ຂອງ Red list of IUCN.
ໝາຍເຫດ: ມັກມີຮາກພຶງ ແລະ ຮາກປອດ. ໃບມີສອງຮູບຊົງ, ຢູ່ນຳຕົ້ນອ່ອນ ແລະ ງ່າທີ່ຜັດປ່ຽນໃບ ໃບຄ້າຍຮູບເຂັມ, ຢູ່ໃນຕົ້ນ ຫຼື ງ່າແກ່ໃບຄ້າຍເກັດ. ມີເພດແຍກ ແຕ່ຢູ່ພາຍໃນຕົ້ນດຽວ, ໂຄນໝາກມີຂະໜາດນ້ອຍ. ແກ່ນ ມີປີກບາງໆ
ເອກະສານອ້າງອີງ