ໂລ່ງເລ່ງ

1. ລະຫັດ: LT0422
2. ຊື່ລາວ: ໂລ່ງເລ່ງ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Fokienia hodginsii (Dunn) A.Henry & H.H.Thomas
4. ຕະກຸນ: CUPRESSACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ: LONG LENG (LA)
6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ໄມ້ໂລ່ງເລ່ງ ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນ, ສູງເຖິງ 35 ມ. ລຳຕົ້ນ ຊື່, ເຮືອນຍອດຮູບຈວຍ. ເປືອກ ເປືອກນອກສີນໍ້າຕານອົມເຖົ່າ, ເວລາອ່ອນເປືອກລອກໄດ້, ຕົ້ນແກ່ແຕກເປັນຮອຍຕາມທາງຍາວ, ມີກິ່ນຫອມ. ໃບ ມີສອງຮູບຮ່າງ, ຄ້າຍເປັນເກັດ, ຈັດລຽງແບບແຕກກີ່ງງ່າຂົນນົກສາມຂັ້ນຮາບພຽງ, ໃບຕົ້ນແກ່ເກີດເປັນ 4 ວົງໃນລະດັບດຽວກັນ, ຂ້ອນຂ້າງແຫຼມ, ໃບດ້ານຂ້າງຮູບໄຂ່, ປະກອບດ້ວຍປ່ອງອາກາດສີຂາວໃນດ້ານຫຼັງໃບ, ໃບດ້ານໜ້າແຄບ ຮູບໄຂ່ກັບ, ປາຍເປັນຮູບສາມຫຼ່ຽມ, ທາງເທີງເປັນຮ່ອງ, ປ້ອງຈະຍາວໃນກິ່ງແກ່, ໃບຈະຈັດລະດັບແຕກຕ່າງກັນເປັນຄູ່ກົງກັນຂ້າມດ້ານຂ້າງ, ໃບຂອງຕົ້ນອ່ອນຈະໃຫຍ່ ປະກອບດ້ວຍຈຸດລັກສະນະຄ້າຍຄືໜາມ. ໂຄນເພດຜູ້ ສີເຫຼືອງອ່ອນ ແກມຂຽວ, ຮູບໄຂ່ ຫາ ຮູບທໍ່ກົມ, ອອກດ່ຽວດ້ານຂ້າງ, ກ້ານດອກຍາວ 5-20 ມມ, ໂຄນດອກຍາວ 7-12 ມມ, ປະກອບດວ້ຍເກັດ 3-5 ຄູ່. ມີເກສອນຜູູ້ບມົນກົມ 14-16 ອັນ, ແຕ່ລະອັນປະກອບມີຖົງລະອອງ 3-4 ອັນ. ໂຄນເພດແມ່ ເວລາແກ່່ສີນໍ້າຕານ, ຮູບມົນກົມ ຫຼື ເກືອບມົນກົມ,  , ກ້ານສັ້ນປະກອບດ້ວຍເກັດ 6-8 ຄູ່, ແຕ່ລະຄູ່ມີໜາມຫຼືຕິ່ງສັ້ນໆຢູ່ໃຈກາງ. ແກ່ນ ແຕ່ລະເກັດສົມບູນມີແກ່ນ 2 ແກ່ນ, ຍາວປະມານ 4 ມມ, ເປັນຫຼ່ຽມ, ເປັນຈຸດ, ປະກອບດ້ວຍຕ່ອມຢາງ 2 ຕ່ອມໃຫຍ່ຢູ່ຜີວດ້ານເທິງ ແລະ ລຸ່ມ, ມີປີກຂ້າງຂະໜາດບໍ່ເທົ່າກັນ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ເນື້ອໄມ້ໂລ່ງເລ່ງ ມີສີນໍ້າຕານອ່ອນປົນເຫຼືອງ ສ້ຽນຊື່ ເນື້ອໄມ້ລະອຽດ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15 ເທົ່າ ເປັນປະເພດໄມ້ໃບເຂັມ (Softwood) ບໍ່ມີພໍຣ໌ (Pore) ມີແຖບສີນໍ້າຕານ ຊຶ່ງເປັນກຸ່ມຂອງຈຸລັງ Trachieds ໃນເຂດເນື້ອໄມ້ທ້າຍລະດູ ຮຽງຕົວຂວາງເສັ້ນເຣ ຄ້າຍຄືວົງປີ, ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເຈນ ແຕ່ບໍ່ທອດຍາວຕິດຕໍ່ກັນ, ມີສານ Deposit ແຊກຢູ່ໃນເສັ້ນເຣ ແລະ ບໍ່ສາມາດເຫັນ ພາເຣງຄິມາ.

7. ການນໍາໃຊ້: ເນື້ອໄມ້ ເບົາ, ງາມ ແລະ ມີກິ່ນຫອມ, ຊື່, ເຮັດເຄື່ອງຕົບແຕ່ງພາຍໃນ, ຫັດຖະກຳ, ກໍ່ສ້າງເຮືອນ, ຖ່ານ, ສະໜອງນໍ້າມັນຫອມທີ່ມີຄຸນຄ່າສູງ, ຜະລິດເປັນເຄື່ອງສໍາອາງ.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ໄມ້ໂລ່ງເລ່ງ ເປັນໄມ້ມັກຮົ່ມ, ປັບຕົວຕໍ່ສະພາບອາກາດໄດ້ດີຫາປານກາງ, ປະລິມານນໍ້າຝົນສູງ, ເກີດຂື້ນຕາມທໍາມະຊາດທີ່ມີດິນຂ້ອນຂ້າງຊຸ່ມໃນພື້ນທີ່ສູງ,  ຄ້ອຍຊັນ ຫຼືພຽງ. ທີ່ພົບເຫັນໃນປ່າດົງດິບເຂດສູງ, ຄວາມສູງຈາກລະດັບໜ້ານໍ້າທະເລ ເຖິງ 900-1500 ມ. ບາງຄັ້ງພົບເຫັນ ໃນລະດັບຮອດ 2500 ມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ຈີນ, ຫວຽດນາມ, ກຳຢູເຈຍ, ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່ແຂວງຫົວພັນ, ຊຽງຂວາງ, ບໍລິຄຳໄຊ ແລະ ຄຳມ່ວນ.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ I ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນ VU ຂອງ Red list of IUCN.
11. ໝາຍເຫດ: ໄມ້ໂລ່ງເລ່ງ ສາມາດຈໍາແນກໄດ້ງ່າຍ ໂດຍສັງເກດໃບມີສອງຮູບຮ່າງ, ເປັນເກັດຄ້າຍຄືຕີນກັບແກ້, ຈັດລຽງແບບແຕກກີ່ງງ່າຂົນນົກສາມຂັ້ນຮາບພຽງ, ເນື້ອໄມ້ກິ່ນຫອມຫຼາຍ.
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, 2021. ຂໍ້ຕົກລົງ ວ່າດ້ວຍການກຳນົດບັນຊີໄມ້ I, II ແລະ III ສະບັບເລກ 0448/ກປ,

ລົງວັນທີ 6 ເມສາ 2021.

https://fdocuments.in/reader/full/conifers-of-vietnam

Hoang Van Sam, Khamseng Nanthavong, Keßler, P.J.A., (2004). Trees of Laos and Vietnam.

BLUMEA 49: 201–349

https://www.google.com/search?q=Fokienia+hodginsii

https://padme.rbge.org.uk/laos/list/Cupressaceae

https://www.iucnredlist.org/search?query=Fokienia%20hodginsii