ແຄນເຮືອ

1. ລະຫັດ: LT0466
2. ຊື່ລາວ: ແຄນເຮືອ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Hopea odorata
4. ຕະກຸນ: DIPTEROCARPACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ (Trade names): KHAEN HEAU (LA), KOKI MASAO(KH), LIGHT HOPEA (VN), MALABAR IRON WOOD (TH), MERAWAN (MY,VN), SACE (TH),TAKHIAN-THONG (VN), TAKIAN(TH), THINGAN (MM,TH)
   Common names: IRON WOOD

6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຂຽວຕະຫລອດປີລຳຕົ້ນຊື່ຕົງສູງເຖິງ 15 ມ, ມີປີກຮາກ. ເປືອກ ຕົ້ນອ່ອນ: ສີຂີ້ເຖົ່າຈືດໆທີ່ມີຮູບແບບສີຂາວ, ມີຮອຍແຕກເລັກນ້ອຍ ເປັນເກັດໆ, ຕົ້ນແກ່: ສີນໍ້າຕານອົມສີຂີ້ເຖົ່າ, ມີຮອຍແຕກ ແລະ ເປັນເກັດເປັນຕ່ອນຍາວ. ດ້ານນອກເປືອກໜາ, ເປືອກໃນສີເຫຼືອງຈາງໆ. ກິ່ງ-ງ່າ ກ້ຽງ. ໃບເປັນຮູບໄຂ່-ຮູບຂອບຂະໜານ ຫລື ຮູບຮີ, ມີລັກກສະນະໂຄ້ງຄ້າຍກ່ຽວ. ກົກ ບ້ຽວເລັກນ້ອຍ, ປາຍໃບແຫຼມ, ໃບທັງສອງດ້ານບໍ່ມີຂົນ. ຫູໃບນ້ອຍ ແລະ ຕົກລົ່ນໄວ. ດອກ: ຈັດເປັນພວງສັບສົນ. ດອກອອກສີຂາວ, ກິ່ນຫອມ, ກ້ານສັ້ນໆ. ກາບດອກ 5, ມີຂົນ. ກີບບິດບ້ຽວເລັກນ້ອຍ, ມີສີເຫລືອງຈາງ, ການອອກດອກ: ເດືອນມີນາ-ເດືືອນເມສາ ໝາກ ເປັນຮູບໄຂ່, ກາບດອກຂະຫຍາຍຕົວເວລາກາຍເປັນ ປີກໝາກ ປີກໃຫຍ່ມີຮູບຮຽວ-ຮູບຂອບຂະໜານ, ບິດບ້ຽວເລັກນ້ອຍ, ປີກໝາກປີກນ້ອຍມີປາຍແຫຼມ ການອອກໝາກ: ເດືືອນເມສາ-ເດືອນພືດສະພາ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ເນື້ອໄມ້ແຄນເຮືອ ມີສີນໍ້າຕານອົມເຫຼືອງ, ມີເສັ້ນສີເທົ່າ ຫຼື ຂາວຜ່ານ ສະເໝີຊຶ່ງເປັນທໍ່ຢາງ,  ສ້ຽນສົນເລັກໜ້ອຍ ເນື້ອໄມ້ຂ້ອນຂ້າງລະອຽດ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15.  ເທົ່າ ພໍຣ໌ (Pore) ເປັນ ພໍຣ໌ດ່ຽວ (Solitary pore) ແລະ ແບບແຝດ (Multiple pore) ແບບການຮຽງຕົວແບບບໍ່ເດັ່ນຊັດ, ການກະຈາຍເປັນແບບກະຈັດກະຈາຍ (Diffuse porous), ພໍຣ໌ມີຂະໜາດໃຫຍ່ ພາຍໃນມີ Tylose ເປັນບາງພໍຣ໌, ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເຈນເປັນເສັ້ນໃຫຍ່, ພາເຣງຄິມາ (Parenchyma) ແບບ ກະຈັດກະຈາຍ (Diffuse Parenchyma) ແລະ (Aliform Parenchyma). ມີທໍ່ຢາງເປັນແລວລຽນຕັດເສັ້ນເຣ.

7. ການນໍາໃຊ້: ໃຊ້ສຳລັບຈຸດປະສົງຕ່າງໆເຊັ່ນ: ນໍາໃຊ້ເຮັດແປ້ນປູ, ໄມ້ອັດ, ໄມ້ຝານ, ເຄື່ອງໄມ້, ເຄື່ອງປະດັບໃນເຮືອນ. ເນື້ອໄມ້ໃຊ້ໃນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ແຂງ, ການກໍ່ສ້າງເຮືອນ, ຖັນເຮືອນ, ຕົບແຕ່ງພາຍໃນ, ພື້ນເຮືອນ, ເຟີນີເຈີ, ແລະ ການກໍ່ສ້າງເຮືອ.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ເພິ່ນມັກພົບທົ່ວໄປ, ປ່າດົງດິບ ແລະ ປ່າປ່ຽນໃບ, ຢູ່ລຸ່ມລະດັບຄວາມສູງ 200-600 ມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ປະເທດ ມຽນມາ, ອິນເດຍ, ອິນດູຈີນ, ໄທ, ກໍາປູເຈັຍ, ປາປົວນິວກີນີ, ອິນໂດເນເຊຍ, ມາເລເຊຍ, ຟີລິບປີ່ນ ແລະ ເກາະສະໂລມອນ. ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່: ແຂວງ ວຽງຈັນ, ຊຽງຂວາງ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ຄຳມ່ວນ, ສະຫວັນນະເຂດ, ຈຳປາສັກ ແລະ ອັດຕະປື.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ I ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນ ? ຂອງ Red list of IUCN.
11. ໝາຍເຫດ: ຈະສັງເກດໄດ້ງ່າຍ; ມີປີກຮາກ, ຫຼັງໃບມີຕຸ່ມໃສ່ສີເຫຼືອງອ່ອນຈັບຢູ່ກ່າງໃບຕິດກັບກົກເສັ້ນໃບ
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

ພືດຕຕະກຸນໄມ້ຍາງຂອງລາວ, ສາດສະດາຈານ ບົວໄຂຄອນ ສະແຫວງສຶກສາ, ສາດສະດາຈານ ຊູນ ວີດານ, 1997

https://www.dnp.go.th/botany/PDF/publications/saranukrom.pdf (ສາລະນຸກົມພືດ ໃນປະເທດໄທ).

Chika Kameda, Viengsamone Thammavong, Souphachay Phouphasouk, (2019). A Field GuideTo Forest Trees and Plants for Forestry of Central Laos. Faculty of Forest Science, National Univeristy of Laos.

Forest Research Institute Malasia, (2019). Equivalent Timber Name in Asian.

https://www.doa.go.th/pvp/wp-content/uploads/2020/04/woods-identification.pdf

ຄູ່ມືກວດພິສູດບາງຊະນິດພັນໄມ້ທີ່ສໍາຄັນຂອງລາວ(Wood Identification Manual of Lao

Hardwood) ຮສ. ປອ. ລັດສະໝີ ບຸບຜາ, ປອ. ອຸດອນ ສີຈະເລີນ, ເພັດລາສີ ສຸລະເດດ, ໂລທິມ ແຊເຕິນ,

ປ໋ອງກີ ພົມມະຈັນ, ພູຫຼວງ ຈຸນລະມົນຕີ ແລະ ວັນສີ ເພັງທະແຈ່ມ.

https://www.ingentaconnect.com/content/nhn/blumea/2004/00000049/f0020002/art00001?crawer=true

https://padme.rbge.org.uk/laos/list/Dipterocarpaceae

https://www.google.com/search?