ລໍ້ານ້ອຍ

1. ລະຫັດ: LT0013
2. ຊື່ລາວ: ລໍ້ານ້ອຍ, ໝາກລໍ້າ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Adenanthera microsperma & Binn.
4. ຕະກຸນ: FABACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ: LAM NOY (LA), MUNTREY (KH)
6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ໄມ້ຢືນຕົ້ນ, ສູງ 5–20 ມ. ລຳຕົ້ນກົມ, ເປືອກສີນ້ຳຕານປົນສີຂາວ. ໃບປະສົມແບບຂົນນົກສອງຊັ້ນ, ໃບຍ່ອຍມີ 4–7 ຄູ່, ໃບຍ່ອຍຈັບແບບ​ສະຫຼັບ, ຮູບຂອບຂະໜານ, ຮູບໄຂ່, ຮູບ​ຮີ, ໂຄນໃບບ້ຽວ, ຂອບໃບລຽບ, ປາຍໃບມົນ ຫຼື ຕັດ. ຊໍ່ດອກແບບຮວງເຂົ້າປະສົມ, ອອກເປັນກຸ່ມຢູ່ງາມໃບໃກ້ຍອດ ຫຼື ປາຍຍອດ. ດອກສີຂາວ ເມື່ອແກ່ສີເຫຼືອງ. ໝາກເປັນຝັກແປ, ມ້ວນກຽວ. ແກ່ນມີແດງ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ເນື້ອໄມ້ໝາກລໍ່າມີ ສີເຫຼືອງ ຫາສີນໍ້າຕານອ່ອນ ອົມມ່ວງ, ສ້ຽນສົນ ແລະ ເປັນຄື້ນເລັກໜ້ອບ, ເນື້ອໄມ້ຂ້ອນຂ້າງຫຍາບ ແລະ ແຂງ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15.  ເທົ່າ ພໍຣ໌ (Pore) ເປັນ ພໍຣ໌ດ່ຽວ (Solitary pore) ເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ແລະ ພໍຣ໌ແຝດເລັກນ້ອຍ, ແບບການຮຽງຕົວແບບບໍ່ເດັ່ນຊັດ , ການກະຈາຍເປັນແບບກະຈັດກະຈາຍ (Diffuse porous), ພໍຣ໌ມີຂະໜາດປານກາງ ພາຍໃນມີສານສະກັດ ແບບ Tylose ແລະ, ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເປັນເສັ້ນແລບໆຖີ່ໆ, ພາເຣງຄິມາ (Parenchyma) ແບບປີກ ແລະ ປີກຕໍ່ (Aliform and Aliform confluent Parenchyma)ສາມາດເຫັນໄດ້ດ້ວຍຕາເປົ່າ.

7. ການນໍາໃຊ້: ເປັນພືດທີ່ມີເນື້ອໄມ້ແຂງ ທົນທານ, ນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງເຮືອນຊານ, ເຮັດເຄື່ອງເຟີນີເຈີ ຫຼື ແກະສະຫຼັກຕ່າງໆ, ຍອດສາມາດກິນໄດ້.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ພົບເຫັນໃນປ່າປະສົມ, ປ່າໂຄກ ທີ່ມີຄວາມສູງຈາກລະດັບໜ້ານໍ້າທະເລເຖິງ 1,000 ມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ພົບໃນປະເທດຈີນ, ມ່ຽນມ້າ, ໄທ, ຫວຽດນາມ, ກໍາປູເຈຍ, ມາເລເຊຍ, ອິນໂດເນເຊຍ. ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນເກືອບທົ່ວປະເທດ.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ທີ່ຈັດເປັນ LC ຂອງ Red list of IUCN. ປັດຈຸບັນໄດ້ນໍາໄປໃຊ້ເຮັດ ເຄື່ອງເຟີນີເຈີຕ່າງໆ ແລະ ໃບອ່ອນສາມາດກິນໄດ້.
11. ໝາຍເຫດ: ສາມາດຈໍາແນກໄດ້ງ່າຍ ໂດຍສັງເກດເບິ່ງໃບປະສົມແບບຂົນນົກສອງຊັ້ນ. ຊໍ່ດອກແບບຮ່ວງເຂົ້າປະສົມ. ແກ່ນສີແດງ.
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

Chika Kameda, Viengsamone Thammavong, Souphachay Phouphasouk, (2019). A Field Guide To Forest Trees and Plants For Forestry of Central Laos. Faculty of Forest Science, National Univeristy of Laos.

Forest Research Institute Malasia, (2019). Equivalent Timber Name in Asian.

https://padme.rbge.org.uk/laos/list/Leguminosae/Adenanthera

https://www.iucnredlist.org/search?query=Adenanthera%20microsperma&searchType=species

http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=242301048

http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:960920-1