ລຽງຝ້າຍ

1. ລະຫັດ: LT0375
2. ຊື່ລາວ: ລຽງຝ້າຍ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Eriolaena candollei Wall.
4. ຕະກຸນ: MALVACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ: LIENG FAY
6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ໄມ້ຢືນຕົ້ນສູງເຖິງ 12 ມ, ລຳຕົ້ນເປືອກສີເທົາ. ກິ່ງງ່າມີຂົນ. ໃບດ່ຽວຈັບແບບສະຫຼັບ, ແຜນໃບ ຮຸບ ຫຼື ເກືອບມົນ, ໃບອ່ອນມີຂົນຮູບດາວ, ປາຍໃບແຫຼມ, ຂອບໃບເປັນແສກມົນບໍ່ສະໝໍ່າສະເໝີ, ກົກໃບວໍ້າຮູບຫົວໃຈ, ເສັ້ນໃບມີ 5-7 ເສັ້ນ, ກ້ານໃບຍາວ. ຊໍ່ດອກກົມໃຫຍ່ແຜອອກກວ້າງ, ມີຫຼາຍດອກອອກຢູ່ປາຍຍອດ ແລະ ງ່າມໃບ, ມີໃບປະດັບ, ດອກສີເຫຼືອງ, ກາບດອກມີ 5 ກາບ, ຮູບແຖບ ຫຼື ຮູບ ຂອບຂະໜານ, ມີຂົນສີນໍ້າຕານ ຫຼື ສີເຫຼືອງ. ກີບດອກມີ 5 ກີບ, ສີເຫຼືອງ, ຮູບຂອບຂະໜານແກມຮູບຮີ ສ່ວນປາຍວໍ້າຕື້ນ,​ ກົກແຄບ ແລະ ເປັນກ້ານໜາມີຂົນ, ກີບດອກໂຄ້ງໄປດ້ານຫຼັງ ຫຼົນງ່າຍ. ເກສອນຜູ້ຈໍານວນຫຼາຍ ສີເຫຼືອງ ກົກເຊື່ອມຕິດກັບຖານຮອງດອກ ແລະ ອ້ອມຮອມເກສອນເພດແມ່ປາຍເປັນແສກ 5-10 ແສກ. ໝາກແກ່ແຕກທາງລວງຍາວ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ເນື້ອໄມ້ລຽງຝ້າຍມີສີແດງເຂັ້ມ, ມີສີສົ້ມ ແລະ ສີນ້ຳຕານ,  ລັກສະນະໂຄງສ້າງລະອຽດເນື້ອໄມ້: ຈຸລັງ Vessels ມີຂະໜາດນ້ອຍຫາກາງ ກະຈາຍແບບ Semi-ring-porous, ການຮຽງຕົວແບບດ່ຽວ Solitary vessels  (59%), ການຮຽງຕົວແບບຄູນ 2 ເທົ່າ Multiples of 2  (29%),  ການຮຽງຕົວແບບ 3 ເທົ່າ Multiples of 3  (9%), ການຮຽງຕົວແບບເກີນ 3 ເທົ່າ Multiples of over 3  (7%),ຈຸ ລັງ vessels ມີ 27 ~ 43 / mm² , ສະເລ່ຍ 35 /ມມ;  ຝາເສັ້ນໄຍແມ່ນບາງໆ. ຮູບຮ່າງບໍ່ສະຫມໍ່າສະເຫມີຂອງ ລັງສີ (ray), 1 ຫາ 2 ແຖວຂອງຈຸລັງຕັ້ງຊື່ຢູ່ຂອບ; ຈໍານວນຫນ້ອຍສາຍລັງສີ(ray) ຂອງປະເພດດຽວກັນ; 13-21/um, ສະເລ່ຍຂອງ(ray) 19 um; ຈຸລັງຮູບສີ່ຫຼ່ຽມມົນແມ່ນທົ່ວໄປ, ມີບາງຮູບຈຸລັງຕັ້ງຊື່ຂອງຈຸລັງເປັນສີ່ຫຼ່ຽມ; ບໍ່ມີການລວມຢູ່ໃນຈຸລັງລັງສີ(ray); ກາບຈຸລັງຖືກແບ່ງອອກເປັນຊຸດຂອງຫຼາຍລັງສີ (ray). parenchyma axial ແມ່ນຕິດກັບທໍ່ຈຸລັງ  vessel.

7. ການນໍາໃຊ້: ເນື້ອໄມ້ ໃຊ້ງານກໍ່ສ້າງທົ່ວໄປ, ເຮັດເສົາ, ປ່ອງຢ້ຽມ, ປະຕູ, ແກະສະຫຼັກ ແລະ ເຟີນິເຈີເຄື່ອງໃຊ້ຕ່າງ.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ພົບເຫັນໃນປ່າດົງດິບ, ປ່າປ່ຽນໃບ, ຄວາມສູງຈາກລະດັບໜ້ານໍ້າທະເລ ສູງເຖີງ 800-1400 ມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ຈີນ, ອິນເດຍ, ບູຕານ, ມ້ຽນມ່າ, ໄທ, ຫວຽດນາ ແລະ ລາວ.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ II ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້.
11. ໝາຍເຫດ: ແຜນໃບມີຂົນ ມີເສັ້້ນໃບອອກຈາກກົກໃບ 5-7ເສັ້ນ. ກີບດອກມີ 5 ກີບ, ສີເຫຼືອງ, ຮູບຂອບຂະໜານແກມຮູບຮີ ສ່ວນປາຍວໍ້າຕື້ນ,​ ກົກແຄບ ແລະ ເປັນກ້ານໜາມີຂົນ, ກີບດອກໂຄ້ງໄປດ້ານຫຼັງ ຫຼົນງ່າຍ.
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

A checklist of plants in Lao PDR. 2016. Korea National Arboretum of Korea forest service.

Newman, M. F., S. Ketphanh, B. Svengsuksa, P. Thomas, K. Sengdala, V. Lamxay, and Armstrong, K. 2007. A Checklist of the Vascular Plants of Lao PDR. Royal Botanic Garden Edinburgh, Edinburgh.

Tang, Y., Michael, G., Gilbert & Laurence J. Dorr. Flora of China. Sterculiaceae. Vol.12: 324, 325

http://www.qsbg.org/database/botanic_book%20full%20option/search_detail.asp?botanic_id=1467

http://apps.kew.org/herbcat/getImage.do?imageBarcode=K000380331

https://www.gbif.org/occurrence/1265743236#occurrencePage_media

http://www.dnp.go.th/botany/PDF/publications/saranukrom.pdf

http://www.qsbg.org/Database/plantdb/herbarium/herbarium-specimen.asp?qsbgno=110532

https://artsandculture.google.com/asset/eriolaena-candollei-wall/iAFYULxu6BFAuA

http://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:38694-1

http://www.guihaiajournal.com/ch/reader/download_pdf_file.aspx?journal_id=gxzw&file_name

https://www.museumthailand.com/th/3536/storytelling/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B9%8C%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%81/

http://www.guihaiajournal.com/ch/reader/download_pdf_file.aspx?journal_id=gxzw&file_name=A8D77C701D04C8811E7628431F344AF8481D8C98CDE69175236EC7FEDE12C63CF0D22993FD38A83D1131503CA1B1465C&open_type=self&file_no=20100604