ພ່າວແດງ

1. ລະຫັດ: LT0370
2. ຊື່ລາວ: ພ່າວແດງ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Engelhardtia spicata Lechen ex Blume
4. ຕະກຸນ: JUGLANDACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ: PHAO DEANG (LA)
6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ໄມ້ພ່າວແດງ ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນພັດໃບ, ສູງເຖິງ 30 ມ. ລຳຕົ້ນ ກົມ, ເປືອກສີຂີ່ເຖົ່າ ຫຼື ສີເຖົ່າປົນສີນໍ້າຕານ, ເປືອກຕົ້ນແກ່ແຕກເປັນເກັດສີ່ຫຼ່ຽມ, ເປືອກໃນ ສີເຫຼືອງປົນສີນໍ້າຕານ. ໃບ ປະສົມແບບຂົນນົກປາຍຄູ່ຊັ້ນດຽວ, ຮຽງສະຫຼັບ, ໃບຍ່ອຍມີ 3–5 ຄູ່, ໃບຍ່ອຍຈັບແບບສະຫຼັບ, ສະຫຼັບປະທັບກັນ ຫຼື ເກືອບກົງກັນຂ້າມ, ຮູບ​ໄຂ່ ຫຼື ຮູບຂອບຂະໜານ, ໂຄນໃບບ້ຽວເລັກນ້ອຍ, ຂອບໃບລຽບ, ປາຍໃບແຫຼມ, ບໍ່ມີຫູໃບ. ຊໍ່ດອກ ເປັນຮວງແບບຫາງກະຮອກຈາກກີ່ງທີ່ບໍ່ມີໃບ, ດອກ ຂະໜາດນ້ອຍ, ເພດຜູ້ ແລະ ເພດແມ່ແຍກກັນຄົນລະດອກ ແຕ່ຢູ່ໃນກຸ່ມຊໍ່ດຽວກັນ, ດອກເພດຜູ້ຢູ່ລຸ່ມກີ່ງງ່າ, ກາບດອກມີ 4 ອັນ, ກີບດອກບໍ່ມີ, ເກສອນຜູ້ 8-13 ອັນ. ໝາກ ຮູບຊົງກົມ, ມີ3ປີກ, ປີກກາງຍາວກວ່າ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ເນື້ອໄມ້ສົມພ່າວມີສີເທົາ, ສ້ຽນສົນ, ເນື້ອໄມ້ຂ້ອນຂ້າງຫຍາບຊາ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15 ເທົ່າ ພໍຣ໌ (Pore) ເປັນ ພໍຣ໌ດ່ຽວ (Solitary pore) ເປັນສ່ວນໃຫຍ່ (90%) ແລະ ມີ ແບບ ຄູ່ແຝດ (Multiple pore) ຈຳນວນເລັກນ້ອຍ,  ການກະຈາຍເປັນແບບກະຈັດກະຈາຍ (Diffuse porous), ພໍຣ໌ມີຂະໜາດນ້ອຍ ແລະຫ່າງກັນ ບໍ່ສາມາດເຫັນດ້ວຍຕາເປົ່າ ມີສານສະກັດ ແບບ tylose ຈຳນວນເລັກນ້ອຍ ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເຈນແຕ່ບໍ່ທອດຍາວຕິດຕໍ່ກັນ, ພາເຣງຄິມາ (Parenchyma) ແບບ ​Scanty.

7. ການນໍາໃຊ້: ໄມ້ພ່າວແດງ ປະຊາຊົນໃຊ້ເຮັດຟືນ, ເນື້ອໄມ້ຂອງຕົ້ນອ່ອນໃຊ້ເຮັດເຊືອກ.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ພົບເຫັນໃນປ່າປະສົມ, ປ່າປະສົມໄມ້ໃບເຂັມ, ປ່າດົງດິບຮ່ອມພູ, ປ່າຂັ້ນສອງ, ເຂດພູພຽງ, ທີ່ມີຄວາມສູງຈາກລະດັບໜ້ານໍ້າທະເລ 1000-1249 ມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ຊະນິດນີ້ພົບເຫັນໃນປະເທດ ບູຕານ, ຈີນ, ອິນເດຍ, ໄທ, ອິນໂດເນເຊຍ, ມາເລເຊຍ, ຫວຽດນາມ ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່ ແຂວງ ຫົວພັນ, ຫຼວງພະບາງ, ຊຽງຂວາງ, ຄໍາມ່ວນ.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ III ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນຊະນິດພົບເຫັນທົ່ວໄປ LC ຂອງ Red list of IUCN.
11. ໝາຍເຫດ: ພືດຊະນິດນີ້ສາມາດຈຳແນກໄດ້ງ່າຍເຊັ່ນ ໃບປະສົມແບບຂົນນົກປາຍຄູ່, ຂອບໃບລຽບ, ຊໍ່ດອກແບບຫາງກະຮອກ, ໝາກມີ3ປີກ.
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, (2021). ຂໍ້ຕົກລົງ ວ່າດ້ວຍການກຳນົດບັນຊີໄມ້ 1, 2 ແລະ 3 ສະບັບເລທີ 0448. ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ສປປ ລາວ.

Lehmann, Greijmans & Shenman, 2003. Field guide to Forests and Trees of the Central

Highlands of Xieng Khouang Lao P.D.R.

Simon Gardner and at all, 2000. A Field Guide to Forest Trees of Northern Thailand.

https://www.google.com/search?q=engelhardtia+spicata

https://padme.rbge.org.uk/laos/list/Juglandaceae