ພ່າວຂຽວ

1. ລະຫັດ: LT0369
2. ຊື່ລາວ: ພ່າວຂຽວ
3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Engelhardtia serrata Blume
4. ຕະກຸນ: JUGLANDACEAE
5. ຊື່ການຄ້າ: PHAO KHYO (LA), BEAD TREE (TH)
6. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

 

ໄມ້ພ່າວຂຽວ ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນ, ສູງເຖິງ 12 ມ. ລຳຕົ້ນ ກົມ, ເປືອກສີຂີ່ເຖົ່າປົນສີດຳ. ໃບ ປະສົມແບບຂົນນົກຊັ້ນດຽວ, ຮຽງສະຫຼັບຮອບກີ່ງ, ໃບຍ່ອຍມີ 6–14 ໃບ, ໃບຍ່ອຍຈັບແບບກົງກັນຂ້າມ, ຮູບ​ຮີ ຫຼືຮູບຮີແກມຮູບຫອກ, ໂຄນໃບມົນຫຼືບ້ຽວເລັກນ້ອຍ, ຂອບໃບຢັກ, ປາຍໃບແຫຼມ, ມີຂົນດົກໜາ, ໃບອ່ອນສີແດງຈືດ. ຊໍ່ດອກ ເປັນຮວງແບບຫາງກະຮອກ, ດອກ ເພດຜູ້ ແລະ ເພດແມ່ແຍກກັນຄົນລະຕົ້ນ, ດອກເພດຜູ້ເປັນກຸ່ມລວມກັນຍາວນ້ອຍກວ່າ 5ຊມ, ເກສອນຜູ້ 3-4 ອັນ, ດອກເພດແມ່ເປັນກຸ່ມລວມກັນຍາວ 6.5-15 ຊມ. ໝາກ ຮູບຊົງກົມ, ມີປີກເຄີ່ງກາງ.

• ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ເນື້ອໄມ້ພ່າຂຽວມີສີເທົາ ສ້ຽນຊື່ ເນື້ອໄມ້ລະອຽດ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15 ເທົ່າ ພໍຣ໌ (Pore) ເປັນແບບ ພໍຣ໌ດ່ຽວ (Solitary pore) ແລະ ຄູ່ແຝດ (Multiple pore),  ແບບຂອງການຮຽງຕົວບໍ່ເດັ່ນຊັດ, ການກະຈາຍເປັນແບບກະຈັດກະຈາຍ (Diffuse porous), ພໍຣ໌ມີຂະໜາດນ້ອຍບໍ່ສາມາດເຫັນດ້ວຍຕາເປົ່າ, ພາຍໃນມີສານ Tylose  ແລະ Diposist (Gummy),  ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເຈນ, ພາເຣງຄິມາ (Parenchyma) ແບບປີກ (Aliform Parenchyma) ແລະ ແບບປີກຕໍ່ (Aliform confluent).

7. ການນໍາໃຊ້: ໄມ້ພ່າວຂຽວປະຊາຊົນໃຊ້ເຮັດຟືນ, ປູກສ້າງ, ຫຼັກຮົ້ວ.
8. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ພົບເຫັນໃນປ່າປະສົມໄມ້ໃບເຂັມ, ເຂດພພຽງ, ທີ່ມີຄວາມສູງຈາກລະດັບໜ້ານໍ້າທະເລ 500–1600 ມ.
9. ການກະຈາຍພັນ: ຈີນ, ໄທ, ອິນໂດເນເຊຍ, ຟີລິບປິ່ນ. ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່ ແຂວງ ຊຽງຂວາງ, ຫຼວງພະບາງ, ຄໍາມ່ວນ.
10. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ III ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນຊະນິດພົບເຫັນທົ່ວໄປ LC ຂອງ Red list of IUCN.
11. ໝາຍເຫດ: ພືດຊະນິດນີ້ສາມາດຈຳແນກໄດ້ງ່າຍເຊັ່ນ ໃບປະສົມແບບຂົນນົກປາຍຄີກ, ຂອບໃບຢັກແຂ້ວເລື່ອຍ, ມີຂົນປົກຄູມໜາແໜ້ນ, ຊໍ່ດອກແບບຫາງກະຮອກ, ໝາກມີປີກ.
12. ເອກະສານອ້າງອີງ

ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, 2021. ຂໍ້ຕົກລົງ ວ່າດ້ວຍການກຳນົດບັນຊີໄມ້ I, II ແລະ III ສະບັບເລກ 0448/ກປ, ລົງວັນທີ 6 ເມສາ 2021.

Lehmann, Greijmans & Shenman, 2003. Field guide to Forests and Trees of the Central

Highlands of Xieng Khouang Lao P.D.R.

Simon Gardner and at all, 2000. A Field Guide to Forest Trees of Northern Thailand.

https://en.wikipedia.org/wiki/Engelhardia_serrata

https://padme.rbge.org.uk/laos/list/Juglandaceae

https://www.google.com/search?q=Engelhardia+serrata+distribution&rlz