ລາຍຊື່ແມ່ບົດຊະນິດພັນໄມ້ ສໍາລັບ ສປປ ລາວ

  1. ລະຫັດ: LT0123
  2. ຊື່ລາວ: ຂົມຝາດ
  3. ຊື່ວິທະຍາສາດ: Bischofia javanica Blume.
  4. ຕະກຸນ: PHYLLANTHACEAE
  5. ຊື່ການຄ້າ: Trade names): JAVA CEDAR (TH), KHOM FAT (LA), TUAI (MY,PH), YEPADAUK (MM)

Common names: Java Cedar

  1. ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນໃບຂຽວຕະຫຼອດປີ ສູງ 5 ມ, ລຳຕົ້ນເປັນຮູບທໍ່ກົມ. ເປືອກເປັນເກັດນ້ອຍໆ. ເປືອກໃນສີບົວ ແລະ ມີນໍ້າຢ່ງສີແດງ. ໃບ: ໃບປະສົມສາມໃບ, ວຽນຮຽງສະລັບ, ມີຫູໃບເປັນຮູບສາມລ່ຽມ.ໃບຍ່ອຍຮູບສ້ວຍຫຼືຮູບ ໄຂ່, ຂອບໃບແຊັກເປັນແຂ້ວເລື່ອຍ, ໃບແຫ້ງປ່ຽນເປັນສີສົ້ມຫຼືມີສີແດງ. ດອກ: ຊໍ່ດອກແບບແຕກແໜງ, ກາບດອກ 5, ຮູບໄຂ່ກ້ຽງ, ດອກຜູ້ ແລະ ດອກແມ່ແຕກຕ່າງກັນ, ດອກແມ່ເປັນພວງ ແລະ ມີງ່ານ້ອຍກວ່າດອກຜູ້. ການອອກດອກ: ເດືອນກຸມພາ-ເດືືອນມີນາ. ໝາກ: ເປັນຮູບກົມ, ຫ້ອຍຢູ່ເປັນກຸ່ມໃຫຍ່, ສີຂຽວແກ່, ໝາກສຸກສີນໍ້າຕານຫາສີອອກດຳ, ກ້ຽງ, ມີເນື້ອ. ແກ່ນ 2-4.  ການອອກໝາກ: ເດືືອນພຶດສະພາ-ເດືອນທັນວາ.

ເນື້ອໄມ້ຂົມຝາດມີສີນໍ້າຕານໄໝ້ອອກແດງ ສ້ຽນຊື່ ຫຼື ສົນເລັກນ້ອຍ. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15 ເທົ່າ ພໍຣ໌ (Pore) ເປັນແບບ ພໍຣ໌ດ່ຽວ (Solitary pore) ແລະ ຄູ່ (2-3 ພໍຣ໌) (Multiple pore),  ແບບຂອງການຮຽງຕົວບໍ່ເດັ່ນຊັດ, ການກະຈາຍເປັນແບບກະຈັດກະຈາຍ (Diffuse porous), ພໍຣ໌ມີຂະໜາດນ້ອຍ (ບໍ່ສາມາດເຫັນດ້ວຍຕາເປົ່າ) ມີສານສະກັດ ແບບ Tylose, ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເຈນ ມີສານສະກັດຕົກຄ້າງແບບ (Deposit) ເປັນສີຂາວແຊກຢູ່ໃນເສັ້ນເຣ, ພາເຣງຄິມາແບບ Scanty.

  1. ການນໍາໃຊ້: ໃຊ້ສໍາລັບການກໍ່ສ້າງທົ່ວໄປ, ເຮັດເຄື່ອງເຟີນີເຈີ, ປະຕູ, ຂົວ, ໄມ້ໝູນລາງລົດໄຟ, ຕຽງນອນ, ອຸປະກອນ ແລະ ເຄື່ອງໃຊ້ກະສິກໍາ. ໃບອ່ອນນໍາມາເປັນຜັກສົດກິນກັນອາຫານ.
  2. ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ພົບຢູ່ໃນປ່າດົງດິບ, ປ່າປ່ຽນໃບປະສົມ, ໃນພື້ນທີ່ຮາບພຽງ ແລະ ສູງເຖິງ 1000 ມ.
  3. ການກະຈາຍພັນ: ແມ່ນຊະນິດທີ່ພົບເຫັນຢູ່ ປະເທດ ໄທ, ມຽນມາ, ກໍາປູເຈັຍ, ອິນເດຍ, ສປ ຈີນ, ອິນດູຈີນ, ມາເລເຊຍ, ຟິລິປິນ, ນິວ ກີເນຍ, ອົດສະຕາລີ, ມະຫາສະມຸດປາຊີຟິກຕອນໃຕ້. ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່: ແຂວງ ຫຼວງພະບາງ, ຫົວພັນ, ແຂວງ ຊຽງຂວາງ, ເຂດ ພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕ້.
  4. ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ II ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນ LT ຂອງ Red list of IUCN.
  5. ໝາຍເຫດ: ຈະສັງເກດເຫັນໄດ້ງ່າຍໃບປະສົມສາມໃບ, ວຽນຮຽງສະລັບຢູ່ປາຍ.
  6. ເອກະສານອ້າງອີງ

Forest Research Institute Malasia, (2019). Equivalent Timber Name in Asian.

Chika Kameda, Viengsamone Thammavong, Souphachay Phouphasouk, (2019). A Field

Guide to Forest Trees and Plants for Forestry of Central Laos. Faculty of Forest Science, National University of Laos.

https://padme.rbge.org.uk/laos/list/Phyllanthaceae/Bischofia

https://www.researchgate.net/publication/233639651_Trees_of_Laos_and_Vietnam_A_Field_Guide_to_100_Economically_or_Ecologically_Important_Species

http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200012543

http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Bischofia+javanica

http://apps.worldagroforestry.org/treedb/AFTPDFS/Bischofia_javanica.PDF

http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:339921-1

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *