ກໍ່ແຄະ

ລະຫັດ: LT0699
ຊື່ລາວ: ກໍແຄະ
ຊື່ວິທະຍາສາດ: Quercus serrata
ຕະກຸນ: FAGACEAE
ຊື່ການຄ້າ (Trade names): NYAN (MM), KOR KHEA (LA)
Common names: Bao Li
ພັນລະນາລັກສະນະພືດສາດ (botanical description: morphology ແລະ anatomy)

ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍນອກ

ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນສູງ, ສູງ 20 ມ, ໜ້າຕ້າງ 15 ຊມເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຜັດປ່ຽນໃບຂະໜາດໃຫຍ່, ລໍາຕົ້ນຊື່ ແລະເປັນເຮືອນຍອດແຫຼມ. ເປືອກເປັນສີດຳ ແລະ ມີຮອຍແຕກ. ໃບ: ໃບດ່ຽວຮຽງສະລັບ, ໃບມີຮອຍແຕກຕາມໃບທັງໝົດຂອງໃບ, ແຜ່ນໃບຮູບຮີແຄບ, ຮູບໄຂ່, ຮູບໄຂ່ຫອກ, ຫຼື ຮູບໄຂ່ປີ້ນ, ເປັນໜັງບາງ, ມີຂົນຕິດກັນເວລາຍັງອ່ອນ, ໃບອ່ອນສີແດງ, ໃບແກ່ຂຽວເຂັ້ມ, ຂອບໃບເປັນແຂ້ວເລື່ອຍ, ປາຍໃບສ້ວຍແຫຼມຫາແຫຼມ. ໃນລະຫວ່າງລະດູແລ້ງໃບຈະຫຼົ່ນໃນທ້າຍເດືອນມັງກອນ. ດອກ: ເປັນຊໍ່ດອກຜູ້ ແລະ ແມ່, ໃບຍ່ອຍບໍ່ມີກ້ານດອກຍ່ອຍ; ກ້ຽງບໍ່ມີຂົນ ກາບໃບເປັນພວງ, ໃບຊ້ອນດອກເປັນຮູບສາມລ່ຽມ, ເປັນຮູບແຂບ, ໃບ ແລະ ດອກ ຈະເກີດຂຶ້ນອີກໃນເດືອນ ກຸມພາ ແລະ ມີນາ. ໝາກ: ໝາກເປັນຮູບໄຂ່ຫາຮູບໄຂ່ກົມ, ມີ ໜາມ ແລະ ໝາກມີສີນໍ້າຕານ, ແດງປົນສີນໍ້າຕານ. ການອອກໝາກ: ເດືືອນພະຈິກ-ເດືອນທັນວາ.

ລັກສະນະໂຄງສ້າງພາຍໃນເນື້ອໄມ້

ເນື້ອໄມ້ກໍ່ແຄະມີສີເທົາ ສ້ຽນຊື່. ລັກສະນະທາງກາຍວິພາກທີ່ເຫັນໄດ້ດ້ວຍແວ່ນຂະຫຍາຍ (Handlens) ຂະໜາດ 10-15 ເທົ່າ ພໍຣ໌ (Pore) ເປັນແບບ ພໍຣ໌ດ່ຽວ (Solitary pore) ແລະ ຄູ່ແຝດ (Multiple pore), ແບບພໍຣ໌ chain, and oblique ການກະຈາຍເປັນແບບມີວົງປີ (Ring porous), ພໍຣ໌ມີຂະໜາດໃຫຍ່ໃນຕົ້ນປີແຕກໂຕນເຂດເນື້ອໄມ້ ທ້າຍລະດູ, ເສັ້ນ (Ray) ເຫັນຊັດເຈນ ເປັນເຣທີ່ມີຫຼາຍແຖວເປັນແຖບໃຫຍ່ ສະຫຼັບກັບເຣທີ່ເປັນເສັ້ນແລບໆ ມີສານສະກັດຕົກຄ້າງແບບ (Deposit) ເປັນສີຂາວແຊກຢູ່ໃນເສັ້ນເຣ, ພາເຣງຄິມາ (Parenchyma) ແບບຮອບພໍຣ໌ (Vasicentric Parenchyma) and ພາເຣງຄິມາ ແບບ Fine line Parenchyma ແຕ່ບາງຄັ້ງບໍ່ຕໍ່ເນື່ອງ.

ການນໍາໃຊ້: ເປັນໄມ້ເນື້ື້ອແຂງ, ເພິ່ນນໍາໃຊ້ໄມ້ຊະນິດນີ້ເປັນໄມ້ຟືນ. ໄມ້ທ່ອນສາມາດນຳໃຊ້ເປັນພື້ນທີ່ປູກເຫັດໄດ້. ໃບ, ເປືອກ, ແກ່ນ, ຖ້ວຍແກ່ນຫຼືຕ່ອມຂົມທີ່ຜະລິດມາຈາກແມງໄມ້, ຕົ້ມເປັນຢາແກ້ໄຂ້, ມີການຕ້ານເຊື້ອແບັກທີເລຍ, ຕ້ານເຊື້ອລາ, ຂ້າເຊື້ອໂລກ, ຮັກສາອາການຊຶມເຊື້ອ ແລະ ຮັກສາໂລກເລືອດອອກ. ພາຍນອກ, ມັນຖືກໃຊ້ເປັນນໍ້າຢາບ້ວນປາກເພື່ອປິ່ນປົວບັນຫາເຈັບແຂ້ວ ຫຼື ເຫືອກ ແລະ ໃຊ້ທາໃສ່ຫົວເປັນຢາລ້າງບາດແຜ, ບັນຫາຜິວໜັງຕ່າງໆ.
ແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສ: ພົບເຫັນທົ່ວໄປຢູ່ໃນປ່າໂຄກແຫ້ງແລ້ງ ແລະ ປະສົມປະສານ, ມີດິນໜຽວ ແລະ ດິນອຸດົມສົມບູນ. ມັນເກີດຂຶ້ນຢູ່ໃນພື້ນທີ່ຮາບພຽງ ຫຼື ບໍ່ເປັນຄື້ນທີ່ມີຄວາມຊຸ່ມຂອງດິນປານກາງ ແລະ ເກີດຮ່ວມກັບ Pinus kesiya, Keteleeria evelyniana, Schima wallichii ແລະ Quercus griffithii. ມີຄວາມສູງຈາກລະດັບນໍ້າທະເລ 1155 ມ.
ການກະຈາຍພັນ: ແມ່ນຊະນິດທີ່ພົບເຫັນຢູ່ ປະເທດເຂດອາຊີຕາເວັນອອກ, ຫວຽດນາມ, ພາກໃຕ້ຂອງ ສປ ຈີນ, ພາກໃຕ້ຂອງອິນເດຍ, ພາກກາງຂອງບັງກະລາເດັດ, ຍີ່ປຸນ ແລະ ເກົາຫຼີ. ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ພົບເຫັນຢູ່: ແຂວງ ຊຽງຂວາງ, ຫົວພັນ ແລະ ບໍລິຄໍາໄຊ.
ສະພາບການອະນຸລັກ: ເປັນໄມ້ປະເພດ II ຂອງບັນຊີ 0448 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ເປັນ ? ຂອງ Red list of IUCN.
ໝາຍເຫດ: ຈະສັງເກດເຫັນໄດ້ ຂອບໃບເປັນແຂ້ວເລື່ອຍ, ປາຍໃບສ້ວຍແຫຼມຫາແຫຼມ. ໃນລະຫວ່າງລະດູແລ້ງໃບຈະຫຼົ່ນໃນທ້າຍເດືອນມັງກອນ, ກ່າງຂັ້ນສອງ 7-12 ເສັ້ນຢູ່ແຕ່ລະດ້ານຂອງກ່າງກາງເຫັນຊັດເຈນ.
ເອກະສານອ້າງອີງ